Çocukların Küçük Yaşta Kitap Okuma Alışkanlığı Kazanması İçin Ebeveynler Neler Yapabilir?
Ebeveynler çocuklarının kitap okumayı sevmesi ve bunu alışkanlık haline getirmesini isterler. Kitap okumak hem bilişsel hem de entelektüel gelişime oldukça faydalı olduğundan çocukların kendiliğinden kitap okumaya yeltenmesi ebeveynler için oldukça önemlidir. İçinde bulunduğumuz teknoloji çağında etrafta çok fazla uyarıcı olması ise bu alışkanlığın oluşmasının önünde bir engel olarak ele alınır.
Televizyon, telefon ve tabletteki ilgi çekici uyarıcılar çocuklara çok daha cazip geldiğinden kitap okumak yerine ekrana yönelmeyi tercih etmeleri sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Küçük yaşta kitap okuma alışkanlığı kazanan çocukların bu alışkanlığı büyüme çağında ve ergenliklerinde de devam ettirmeleri daha kolaydır. Bu noktada ebeveynlere verilebilecek en önemli öneri çocukların kitapları bir ceza ya da iş olarak değil zevkli ve öğretici bir araç olarak görmeleri için onlara yardımcı olmalarıdır.
Ebeveynler Neler Yapabilir?
Henüz bebekken bile çocukların kitapla tanıştırılması gerekir. Özellikle dokunsal özelliği olan kitaplar, çocukların duyu organlarının gelişimine katkı sağladığı gibi kitapla da ilk ilişkilerinin başlamasına vesile olur. Bebeklik döneminde, özellikle bir yaş civarı, resimli kitaplar oldukça ilgi çekici olmaktadır.
Bebeklik ve çocukluk döneminde ebeveynlerin kitap okurken bu aktiviteyi jest ve mimik kullanarak merak uyandırıcı bir hale getirmesi tavsiye edilir. Böylece kitap okuma aktivitesi çocukların da zevk alabileceği bir noktaya evrilmiş olur.
Küçük yaştan itibaren çocuklarla kitapçıya gitmek, kitapları incelemek, hangi kitapları merak ettiğini öğrenmek ve kitaplar üzerine sohbet etmek önemlidir. Kitabı çocuğun kendisinin seçmesi onu kitap okuma ya da inceleme konusunda motive edecektir.
Çocukların odasında ufak da olsa bir kitaplık bulunması çok faydalıdır. Kitapçıdan seçtiği ve aldığı kitapları sürekli görmesi kitap okuma ve dinleme ile ilgili bir alışkanlık kazanmasını kolaylaştırır.
Ebeveynler çocuklara kitap okurken bazen bir noktada kesip “Sence şimdi ne olacak? Sen olsan burada ne söylerdin ona?” şeklinde çocuğu da sürece dahil edebilirler. Bunu yapmak çocukların hayal gücünü kullanmasına ve çözüm üretme yeteneklerinin gelişmesine de katkı sağlar.
Çocuklardan dinlemiş olduğu hikayeyi başkalarıyla da paylaşmasını istemek hem dil becerilerini geliştirir hem de kitap okunurken başkalarıyla da paylaşma hevesiyle daha dikkatli dinlemesine aracı olur.
Çocukların ilgi alanlarının farkında olmak ve ona ilgi alanlarına yönelik kitap seçenekleri sunmak kitap okuma alışkanlığını kazanırken ilk etapta dikkat edilmesi gereken bir unsurdur.
Bir kitabı bitirdikten sonra üzerine farklı tartışmalar yapmak çocukları okunan kitabı dinlemek konusunda heyecanlandıracaktır. Kitabın sonunun onu mutlu edip etmediği, başlığın başka ne olabileceği gibi sorulara ebeveynle beraber cevap bulmak çocuklar için keyifli olacaktır.
Unutulmamalıdır ki çocuklar doğdukları andan itibaren ebeveynlerini rol model alarak büyürler. Dolayısıyla kitap okuma alışkanlığı olan ve kitapları seven bir çocuk yetiştirmek isteyen ebeveynlerin kendilerinin de kitap okuyan bireyler olması çocuklara model olma açısından en önemli noktalardan biridir.
Gözde Uludağ
Uzm. Psikolojik Danışman
