1- Dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu nedir?
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, dikkatini belli bir konu üzerinde odaklayamama, düşünmeden hareket etme ve yerinde duramama, kıpır kıpır olma hali olarak tanımlanan ve yaşam boyu süren bir durumdur. Bazı çocuklar sadece dikkat alanında sorun yaşarken, bazı çocuklarda dürtüsellik ve aşırı hareketliliğe eşlik eden dikkat sorunları görülür.
2- Dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğunun nedenleri nelerdir?
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun tek bir nedeni yoktur. Bilinen en önemli nedenlerden biri genetik geçişli olmasıdır. Anne babasından birinde dikkat eksikliği ve hiperaktivite olan bir çocukta bu durum yaşıtlarına göre daha sık görülür. Son yapılan araştırmalar ve görüntüleme tetkikleri sonucu dikkat, planlama, akıl yürütme ve öğrenme süreçlerinden sorumlu olan beynin ön bölgesinde yaşanan sorunların dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna neden olabileceği düşünülmektedir.
3- Görülme sıklığı nasıldır?
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun toplumda görülme sıklığı ortalama olarak %5-10 arasıdır. Genel bir kanı olarak erkek çocuklarda görüldüğü düşünülse de kız çocuklarında, ergenlerde ve yetişkinlerde de görülür.
4- Belirtileri nelerdir?
Ayrıntılara dikkat etmekte zorlanma,
Ödevlerde, günlük işlerde, hatta oyunlarda dikkatin dağılması
Dinlemiyormuş gibi görünme
Unutkanlık
Oturduğu yerde kıpır kıpır olma
Oturması, beklemesi gereken durumlarda yerinde duramama
Çok konuşma
Sırasını beklemekte zorlanma,
Soru bitmeden cevabını yapıştırma
Başkalarının sözünü kesme en sık görülen belirtilerdir.
5- Dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu nasıl tedavi edilir?
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı uzman bir hekim tarafından konur. Bu durum, akademik başarısızlığa, aile içi ilişkilerin ve arkadaş ilişkilerinin bozulmasına ve kaygı, öfke, özgüven gibi duygusal alanlarda sorunlar yaşanmasına neden olur. Sadece çocuğu değil, anne baba ve kardeşleri de etkileyen bir durumdur. Bu nedenle akademik becerilerin desteklenmesi, sosyal ilişkilerin düzelmesi, eşlik eden duygusal sorunların giderilmesi için çocuğa uygun bir eğitim planlaması yapılmalı ve psikolojik destek sağlanmalıdır. Okul, aile ve uzmanın işbirliği içerisinde yapılan eğitim çalışması ve psikolojik destek ile dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu yaşayan çocuklar hem okul, hem de sosyal ortamlarda daha az sorun yaşarlar.
6-Uzman yardımına ne zaman başvurmak gerekir?
Çocuğunuz,
Yaşıtlarına göre daha hareketli ve yerinde duramıyorsa
Kendisinden beklenen işlere dikkatini yoğunlaştıramıyor, sık sık dikkatsizce hatalar yapıyorsa
Bu durum okul başarısını, arkadaş ilişkilerini, özgüvenini etkiliyorsa mutlaka bir uzmandan destek alınmalıdır.
Duygu Çataltaş Sıpçıkoğlu
Pedagog / Psikolojik Danışman
